Hieronder staat per workshop een korte omschrijving.
Workshops ronde 1
Workshop 1: Biomimicry – innovatie geïnspireerd door de natuur
Saskia van den Muijsenberg – BiomimicryNL
Windturbines geïnspireerd door walvissen, antibacteriële oppervlakten geïnspireerd door zeewier, zelforganiserende systemen geïnspireerd door bijen; het zijn allemaal voorbeelden van biomimicry. Biomimicry, het ontwerpen op basis van de natuur, is een ontwerpfilosofie en innovatiemethode. Saskia ziet de natuur niet als een warenhuis, maar als een opslagplaats van kennis en inspiratie voor duurzame innovatie.
In deze workshop start Saskia met een inspirerende introductiepresentatie over het vakgebied biomimicry. Ze laat zien hoe innovatie gebruik kan maken van beproefde ontwerpen en processen in de natuur om zo problemen op menselijke schaal op te lossen. Oplossingen die veel duurzamer zijn dan de gebruikelijke. Biomimicry kan producten en processen energie-en materiaal-efficiënter en minder toxisch maken. Met ruim aandacht voor een gesprek en het stellen van vragen over hoe het in het onderwijs geïntegreerd kan worden. Gevolgd door een oefening waarin we natuurlijke objecten ontdekken en die koppelen aan ‘functies’, een zeer belangrijke stap in de “Biomimicry Thinking” aanpak.
Workshop 2: Klimaatchemie: resultaten uit het verleden geven een beeld voor de toekomst
Karsten Kaspers – Hogeschool Leiden
Vanuit zo veel mogelijk Nederlands en Europees onderzoek, wordt er een beeld gegeven van het klimaatonderzoek naar het klimaat uit het verleden. Door hierin afstudeeronderzoek, derdejaars projecten en zelfs eerstejaars experimenten mee te nemen in dit verhaal wordt het voor elke hogeschool chemie mogelijk om ook mee te doen in dit interessante en relevante onderzoeksveld.
Workshops ronde 2
Workshop 3: Circulariteit in de praktijk. Van idealistische visie naar werkelijkheid.
Rob Kragt – Tarkett
Nadat Desso in 2015 door Tarkett, de derde vloerenproducent wereldwijd, werd overgenomen dacht iedereen dat de C2C reis van Desso teneinde was. Niets is minder waar. Tarkett adresseert alle elementen van circulariteit voor de gehele collectie van producten. In de workshop krijgt u een beeld van de problemen, oplossingen maar ook van de uitdagingen voor de toekomst.
Workshop 4: Safe-by-Design: aandacht voor de veiligheid als ontwerpvereiste in het innovatieproces
Sam Kouwel en Michiel van Kuppevelt – RIVM
We komen er herhaaldelijk veel te laat achter dat producten die wijdverspreid gebruikt worden toch een schadelijk effect hebben op mens, milieu of maatschappij. Dit probleem vraagt om een nieuwe blik op het innovatieproces. Kan het gedachtegoed rondom Safe-by-Design studenten handvatten bieden om in hun toekomstige werkpraktijk en in samenwerking met andere ketenpartijen naar veilige materialen, producten en processen toe te werken? Tijdens deze sessie gaan we in gesprek over het concept Safe-by-Design als complementaire ontwerpstrategie binnen de transitie naar een circulaire economie en duurzame samenleving. We verkennen de betekenis van en de aandacht voor veiligheid tijdens innovatie in het HBO onderwijs. Tenslotte vragen wij ons af hoe kennisinstituten zoals het RIVM de aandacht voor deze belangrijke thema’s binnen het onderwijs kunnen ondersteunen en bespreken we enkele onderwijsmaterialen.
Workshops ronde 3
Workshop 5: Biogebaseerde polymeren
Katrien Bernaerts – Maastricht University
Sinds de 19e eeuw zijn kunststoffen een zeer belangrijk industrieel materiaal. Het gebruik van deze kunststoffen verbruikt ongeveer 7 % van de wereldwijde productie van fossiele brandstoffen. Aangezien niet-hernieuwbare fossiele brandstoffen eindig zijn en ongewenste milieu-effecten hebben (b.v. broeikasgas, verminderde luchtkwaliteit, opwarming van de aarde, water- en landverontreiniging omdat ze vaak niet biologisch afbreekbaar zijn), zal de ontwikkeling van groene polymeren uit hernieuwbare hulpbronnen (biomassa in plaats van fossiele hulpbronnen) een steeds grotere rol spelen in de richting van een duurzame bio-economie. In deze workshop zullen een aantal case studies besproken worden hoe biogebaseerde grondstoffen gebruikt kunnen worden als bron voor de synthese van polymeren, b.v. suikers, lignine, vetzuren.
Workshop 6: Duurzaamheid(strategie) bij hbo opleidingen
Paul Santman – Avans Hogeschool
Er ligt een taakstelling bij opleidingen om duurzaamheid te integreren in het onderwijs, o.a. middels de breed gedragen SDG Charter. In deze sessie gaan we samen kijken naar mogelijkheden en uitdagingen om duurzaamheid een plek te geven in onderwijseenheden. Daarbij wordt de leerlijn duurzaamheid bij Paul’s academie als voorbeeld gebruikt, maar is er ook nadrukkelijk de gelegenheid voor kennisuitwisseling. Tenslotte er is ook ruimte voor een (kritische) discussie over nut en noodzaak van bijvoorbeeld het AISHE kader, het Bijzonder Kenmerk Duurzaamheid en de SDGs.
Workshop 7: Risicomanagement bij verduurzaming businessmodel
Linda Snippe – InHolland
Hoe integreer je onderwijs, onderzoek en het beroepenveld op het gebied van verduurzaming van bedrijfsstrategieën? Hoe werk je hierin optimaal samen? Tijdens de workshop krijgen deelnemers inzicht in een lopend onderzoek naar veranderende risico’s bij het verduurzamen van een businessmodel. Dan gaan we aan de slag met een praktische casus om dit ook in het eigen onderwijs te kunnen integreren.