De opleiding milieukunde leidt op tot milieukundig ingenieur. Centraal staat het op duurzame wijze verbeteren van de leefomgeving, variërend van schone lucht, bodem en water, tot bijvoorbeeld het hergebruiken van afvalstoffen. Dit gebeurt vanuit een natuurwetenschappelijke basis, met oog voor wat maatschappelijk haalbaar is.

Milieukundig ingenieurs komen onder meer te werken bij advies- en ingenieursbureaus, waar ze verantwoordelijk zijn voor het uitvoeren van deelonderzoek. Ze verzamelen gegevens (uit veldwerk, literatuur, laboratoriumonderzoek), analyseren en interpreteren deze data en dragen bij aan het formuleren en ontwerpen van oplossingen. Daarbij is klantgericht en projectmatig werken van groot belang. Vergelijkbare adviesfuncties kunnen ook binnen het industriële domein worden vervuld, als medewerker van een stafafdeling die zich richt op de verbetering van de duurzaamheid, milieu en veiligheid van het bedrijf. Vanwege de interactie met stakeholders zijn communicatieve vaardigheden essentieel.

In de functie van milieutechnoloog ligt grotere nadruk op het verbeteren van technologieën (bijvoorbeeld van een waterzuiveringsinstallatie); als (assistent)onderzoeker verzamelt en interpreteert de bachelor gegevens over milieukwaliteit. Bij overheden, zoals omgevingsdiensten, vervult de milieukundig ingenieur de functie van handhaver, vergunningverlener of beleidsmedewerker.

Het Landelijk Opleidingsprofiel Milieukunde is vastgesteld in het landelijk overleg van alle hbo-opleidingen Milieukunde. De andere opleidingen Milieukunde vallen niet binnen het domein Applied Science en zijn hier niet gepresenteerd. Voor meer informatie is het Beroepsprofiel Milieukunde (2021) beschikbaar 

Landelijk Opleidingsprofiel

Body of Knowledge & Skills

Knowledge

  • Duurzame ontwikkeling: people, planet, profit, maatschappelijk verantwoord ondernemen (MVO), systeemgericht denken, SDG’s ethiek
  • Leefomgeving: omgevingskwaliteit, duurzaam inrichten, beheer en gebruik, effecten (risicobeoordeling) op de leefomgeving
  • Bodem, water, lucht: chemisch- en fysische eigenschappen van bodem, water en lucht, bronnen en gedrag van stoffen, onderzoek, normstelling, effecten, maatregelen, beheer.
  • Ecosysteem: Cel- en microbiologie, toxicologie, ecologie, ecosysteemdiensten.
  • Klimaatverandering: effecten, klimaatmechanismes, -mitigatie en – adaptatie.
  • Circulaire economie: Sluiten van kringlopen d.m.v. techniek en management (afval en grondstoffen), LCA, biobased en procestechnologisch.
  • Energie: duurzame energievoorziening, energietransitie.
  • Wetgeving en milieubeleid: internationaal en nationaal milieubeleid, beleidsinstrumenten, omgevingsrecht.
  • Economie en management: financiële haalbaarheid, kwaliteitsmanagement
  • Milieutechnologie: zuiveringstechnieken, ontwerpen en optimalisatie (o.a. water, bodem en lucht), end-of-pipe naar bronaanpak.

Skills

Onderzoeksvaardigheden
  • Plan van Aanpak opstellen d.m.v. probleemanalyse, doelstellingen, opstellen van onderzoeksvragen, -activiteiten en -planning
  • Discussie/interpretatie op resultaten om tot juiste conclusie en aanbevelingen te komen
  • Literatuuronderzoek (incl Engelstalige en wetenschappelijke literatuur)
  • Statistische methoden
  • Kwantitatieve onderzoeksmethoden
  • Veldwerkvaardigheden
  • Algemene laboratoriumvaardigheden: Juist gebruik van de nodige materialen en apparatuur aan de hand van een protocol, labjournaal gebruiken, veilig werken, meetrapportage opstellen.
Adviesvaardigheden
  • Formuleren probleemstelling, doelstelling en projectvoorstel aan de hand van de wensen en behoefte van de klant. De projectaanpak gedurende uitvoering wijzigen waar nodig.
  • Relaties met klant op een adequate wijze onderhouden.
  • Stakeholders identificeren en waar nodig betrekken bij het project.
  • Zich inleven in de positie en omgeving van de klant.
  • Resultaten vertalen in onderbouwd advies en deze klantgericht rapporteren en presenteren
Digitale vaardigheden
  • Excel reken- en datamodellen maken
  • Geografische Informatie Systemen
  • Verspreidingsmodellen
  • Duurzaamheidsmodellen
Professionaliseren
  • Zichzelf sturen in zijn functioneren en in zijn ontwikkeling: opstellen van leerdoelen en hierop reflecteren. Op constructieve wijze kunnen geven en ontvangen van feedback.
  • Zich flexibel opstellen in uiteenlopende beroepssituaties
Projectmanagement
  • Opzetten van een (deel)project en kunnen bijsturen van activiteiten in termen van tijd, geld, kwaliteit, informatie en organisatie.
  • Taak- en procesgericht communiceren.
  • Stimuleren van samenwerking en kunnen delegeren.
  • Communiceren en samenwerken met anderen en het voldoen aan de eisen die het participeren in een arbeidsorganisatie stelt

Instellingen die de opleiding aanbieden

  • Avans Hogeschool Breda

Werkveldillustraties

Beroepen, functies en rollen van de bachelor zijn met name in de volgende beroepsdomeinen te vinden. Per domein zijn enkele voorbeelden gegeven.

Research en development
  • Milieuonderzoeker (bij onderzoeksinstituten)
Engineering en procestechnologie
  • Milieutechnoloog (optimaliseren van milieutechnologie)
Commercie, service en dienstverlening
  • Milieuadviseur
  • Duurzaamheids (CSR/MVO)adviseur
  • Milieu (veiligheids/Arbo)-coördinator
  • Inspecteur of handhaver
  • Vergunningverlener
  • Beleidsmedewerker

Kenmerkende studieboeken

  •  Environmental Science, a global concern, W. Cunningham e.a.
  •  Principles of Environmental Engineering and Science; M.L. Davis, S.J.  Masten
  • Campbell Biology, L.A. Urry, M.L. Cain e.a.
  • Fundamentals of Ecotoxicology, M.C. Newman
  • Brock Biology of Microorganisms, M.T. Madigan, K.S. Bender e.a.
  • Foundations Maths, A. Croft, R. Davison
  • Managing your competencies, R. Grit
  • Project Management, R. Grit
  • Praktisch Omgevingsrecht, H.M. Liedekerken

De lijst met kenmerkende studieboeken dient ter illustratie om een indruk te geven van het niveau waarop binnen de opleiding wordt gewerkt.

Afstemming werkveld

De opleiding Milieukunde van Avans Hogeschool heeft een bijzondere positie binnen het domein Applied Science. Het is namelijk de enige milieukundeopleiding binnen dit domein. De opleiding Milieukunde kent een landelijk opleidingsprofiel dat is opgesteld in samenwerking met alle milieukundeopleidingen (uit de agrarische onderwijssector) die aan de hogescholen in Nederland worden gegeven. Dit landelijk opleidingsprofiel met daarin de Body of Knowledge & Skills is opgesteld en gevalideerd door werkveldvertegenwoordigers van alle milieukundeopleidingen en heeft daarmee een breed draagvlak bij het betrokken werkveld. Aanvullend daarop is de aansluiting van de opleiding van Avans Hogeschool bij het competentieprofiel van een Bachelor of Science in het domein Applied Science gevalideerd door een aparte groep werkveldvertegenwoordigers van de hogeschool.