De opleiding Forensisch onderzoek leidt professionals op die onderzoek doen naar de toedracht van een misdrijf of incident. Met behulp van natuurwetenschappelijke-, digitale-, onderzoeks- en opsporingstechnieken leveren zij een bijdrage aan het oplossen van een misdrijf of incident.

Forensisch analisten en onderzoekers zijn werkzaam in allerlei beroepen waar de vraag naar oorzaak of schuld centraal staat. Dat zijn niet alleen misdrijven, maar ook incidenten zoals brand, fraude, ongevallen, of schade door het falen van producten, materialen, constructies of menselijk handelen. Een forensisch onderzoeker kan daardoor werkzaam zijn op de ‘plaats incident’ of ‘plaats delict’; maar ook in analytische, medische of forensische laboratoria. In het werkveld van de advocatuur of verzekeraars functioneert de forensisch onderzoeker vaak als adviseur of beleidsmedewerker. Daarnaast levert de forensisch onderzoeker een innovatieve bijdrage aan het vakgebied door de ontwikkeling van nieuwe methoden en technieken en/ of toepassing van bestaande technieken in een andere context (forensic engineering). In alle gevallen zijn forensisch onderzoekers in staat om met hun kennis van natuurwetenschappen, onderzoekstechnieken en technologie een bijdrage te leveren aan het vinden van de toedracht van een misdrijf of incident en wie hiervoor verantwoordelijk is – of niet.

Landelijk opleidingsprofiel

Body of Knowledge & Skills

Knowledge

Biologie
  • Celbiologie: opbouw en functioneren van (micro-) organismen en cellen, metabolisme, biomoleculen;
  • Moleculaire biologie: DNA, erfelijkheid, DNA monstername en -analyse, werking DNA-databanken
  • Anatomie/fysiologie/pathologie: bouw en functie van skelet, huid en orgaansystemen, bloed, hormoonstelsel, consequenties van verwondingen, lijkschouw
  • Entomologie: ontbindingsfasen, successie van soorten op stoffelijk overschot
Chemie
  • Basischemie: atoombouw, reactievergelijkingen, chemisch rekenen, reacties in water, kinetiek, chemisch evenwicht
  • Analytische chemie: monstervoorbereiding, spectroscopie, chromatografie, analysetechnieken voor schotresten
  • Organische chemie: naamgeving, functionele groepen, reactiemechanismen, verdovende middelen
  • Toxicologie: farmacokinetiek en giften
  • Brand en explosie: chemie en fysica van brand, brandversnellers, brandbaarheidsgrenzen, reactiewarmte
Fysica
  • Mechanica: bewegingswetten, remweg, botsing en vervorming
  • Sterkteleer: kracht, moment, belasting
  • Ballistiek: bepalen van schootsafstand en plaats, vergelijkend huls- en projectielonderzoek
  • Optica: licht, beeldvorming, beeldanalyse
  • Materiaalkunde: sterkte, breuk, vervorming
  • Warmteoverdracht: geleiding, convectie, straling
Informatica
  • Computer forensics, gegevensbeheer, netwerken, internet forensics, cybersecurity, cybercrime.
Statistiek
  • Dataverwerking, normaalverdeling en betrouwbaarheidsintervallen, toetsen;
  • Statistiek/kansrekening toepassen bij het bepalen van de bewijswaarde;
  • Bepalen van de bewijswaarde DNA-analyses (Bayesiaanse statistiek).
Wetgeving
  • Principes Nederlands recht, processen in het strafrecht, het strafrechtelijk bewijsrecht en motiveringsvereisten.
  • Rechtmatigheid en betrouwbaarheid van bewijsgaring (o.a. wet deskundige in strafzaken).

Skills

  • Onderzoeksvaardigheden en systematische probleemaanpak: probleemanalyse, opstellen van onderzoeksvragen / hypothesen / scenario’s (o.a. voor waarheidsvinding), literatuuronderzoek, onderzoekplanning en –uitvoering.
  • Sociale en communicatieve vaardigheden: empathisch vermogen, interviewen, samenwerken, vergaderen, schriftelijke verslaggeving, mondeling presenteren,
  • Informatievaardigheden: tekstverwerking, spreadsheets, tekenprogramma’s, presentatietechnieken, digitaal informatie (onder-)zoeken.
  • Vaardigheden op een plaats delict/plaats incident: Aan de hand van een (objectieve) beschrijving schetsen en fotografisch vastleggen, leidinggeven om biologische, chemische en fysische sporen veilig te stellen, deze te interpreteren en hun relatie met hypothesen / scenario’s te onderzoeken.
  • Forensische onderzoekstechnieken: bijvoorbeeld: dactyloscopie, haren- en vezelonderzoek, kras- indruk- en vormsporen, presumptieve testen voor biologische sporen.
  • Digitale sporen herkennen, veiligstellen en interpreteren.
  • Bloedspatpatroonanalyse.
  • Analyses van sporen en/of  bewijsmaterialen conform standaarden (te laten) uitvoeren.
  • Werken met standaard laboratoriumapparatuur: in een laboratorium eenvoudige chemische, fysische of biologische analyses uitvoeren

De Body of Knowledge & Skills geeft de gemeenschappelijke basis van de opleidingen bij de verschillende hogescholen weer. Studenten leren deze kennis en vaardigheden in de eerste  twee jaar van hun opleiding. In de laatste twee jaar specialiseren zij zich.

Instellingen en werkveld

Instellingen die de opleiding aanbieden

  • Hogeschool van Amsterdam
  • Saxion Hogeschool, Enschede

Werkveldillustraties

Beroepen, functies en rollen van de bachelor zijn met name in de volgende beroepsdomeinen te vinden. Per domein zijn enkele voorbeelden gegeven.

Research  en development
  • Forensisch (digitaal) specialist, (research)analist of digitaal rechercheur (bij de Nationale Politie, ECFO, het NFI of bijvoorbeeld de NVWA)
Analytisch laboratorium en productie
  • Forensisch onderzoeker (operationeel specialist) op de plaats delict (bij de Nationale Politie)
  • Research analist (chemisch of biologisch) op het lab (bijvoorbeeld NFI of Sanguin)
Engineering en procestechnologie
  • Forensic engineer, brandonderzoeker of faalanalist (bij diverse ingenieursbureaus)
Commercie, service en dienstverlening
  • Particulier rechercheur, commercieel adviseur of onderzoeker (bij verzekeraars, in de advocatuur of voor een veiligheidsregio)

Kenmerkende studieboeken

  • An Introduction to Forensic Genetics, W. Goodwin, A. Linacre e.a.
  • Essential Forensic Biology, A. Gunn
  • Forensic Chemistry, S. Bell
  • Fundamentals of General, Organic, and Biological Chemistry, J.E. McMurry, D.S. Ballantine
  • Principles of Forensic Toxicology, B.S. Levine, S. Karrigan
  • Shooting Incident Recontruction, M.G. Haag
  • Forensic Science, A.R.W. Jackson, J.M. Jackson
  • Introductory Statistics For Forensic Scientists, D. Lucy
  • Seeley’s Essentials of Anatomy and Physiology, C. Vanputte, J. Regan e.a.

De lijst met kenmerkende studieboeken dient ter illustratie om een indruk te geven van het niveau waarop binnen de opleiding wordt gewerkt.