Vijftien jaar geleden begon Stichting Domein Applied Science (DAS) aan een stevige brugfunctie: het onderwijs en het werkveld dichter bij elkaar brengen. Want goed hbo-onderwijs kan niet zonder actuele input van bedrijven, instellingen en organisaties uit het veld. Vanaf het begin speelde de verbinding met het beroepenveld een cruciale rol. Via commissies, netwerkbijeenkomsten, analyses en overleg groeide een sterk netwerk waarin onderwijs en praktijk samenwerken aan de professionals van morgen. In deze terugblik nemen we je mee in een reis door de jaren van het DAS werkveld heen.
Van overleg naar netwerk
Vanaf het eerste moment zette DAS in op verbinding met het werkveld. In 2011 vond het eerste landelijke overleg plaats tussen vertegenwoordigers van regionale werkveldadviescommissies (WAC’s). Zo ontstond er niet alleen contact tussen de opleidingen en het bedrijfsleven, maar ook tussen de regio’s onderling. In de jaren die volgden groeide dit overleg uit tot een belangrijk platform om trends, zorgen en kansen te delen.
Tegelijkertijd werd er gewerkt aan inhoudelijke afstemming. In 2012 startte DAS samen met de Regiegroep Chemie het Kennisinfrastructuurplan hbo (KIS-plan). Dit plan bracht opleidingen en lectoraten samen om gezamenlijk in te spelen op vragen uit het werkveld. Het leidde tot regionale sessies, heldere afspraken over focus en massa, en uiteindelijk een landelijke businesscase.
Kansen voor talent
In de jaren daarna kwamen ook concrete kansen voor studenten in beeld. In 2013 werd het Analytical Science Talent Programme gelanceerd: een extra traject voor talentvolle hbo-studenten chemie, met bijscholing én stages in de industrie. DAS hielp mee om dit mogelijk te maken — en zo werd een brug geslagen tussen talentontwikkeling en de vraag van bedrijven.
Rond 2015 begon DAS met het systematisch in kaart brengen van relatienetwerken tussen opleidingen en het beroepenveld. Ook werd de samenwerking binnen de chemiesector versterkt met het vernieuwde overleg tussen hogescholen en Topsector Chemie. In datzelfde jaar werd het KIS-overleg omgevormd tot de Raad van Advies Applied Science, met een bredere vertegenwoordiging vanuit het werkveld en het onderwijs.
Inzicht via data
Meten is weten, en dat gold ook voor de aansluiting tussen onderwijs en arbeidsmarkt. In 2019 werd het Onderwijs-Arbeidsmarkt Dashboard gelanceerd door de VNCI en Topsector Chemie. Dit dashboard biedt sindsdien jaarlijks inzicht in in-, door- en uitstroom van opleidingen, vacaturedata en arbeidsmarktprognoses. Handig voor opleidingen én voor de gesprekken met het werkveld.
In 2021 verscheen het rapport ‘Gewenste kennis en vaardigheden bij analisten op het gebied van data-analyse en dataopslag’, gebaseerd op enquêtes onder werkgevers en alumni. De uitkomsten hielpen opleidingen om hun data-onderwijs beter af te stemmen op de realiteit van het werkveld.
Meebewegen met de toekomst
De jaren 2022 en 2023 stonden in het teken van toekomstgericht samenwerken. DAS droeg bij aan de ontwikkeling van de Transitieagenda Human Capital Gezondheid & Zorg, waarin werd gewerkt aan nieuwe competenties voor professionals in een snel veranderende sector. Ook werd gewerkt aan gezamenlijke profilering van opleidingen binnen het domein — zoals de herziening van het opleidingsprofiel Biotechnologie in 2024, in nauwe afstemming met het werkveld.
Naast beleidsplannen werd ook de inhoud gedeeld. Tijdens werkveldbezoeken, zoals bij Chemiepark Delfzijl of het inulinebier bij Sensus in Roosendaal, ontstonden levendige gesprekken over innovaties, praktijkervaringen en verwachtingen van toekomstige professionals.
De toekomst van DAS Werkveld
Deze 15 jaar stonden in het teken van verbinding, afstemming en toekomstgericht samenwerken. Van de eerste werkveldcommissies tot een landelijk dashboard, van stageplaatsen tot transitieagenda’s — de werkgroep Beroepenveld/Arbeidsmarkt heeft het hbo en het werkveld dichter bij elkaar gebracht. Met oog voor ontwikkelingen, regionale verschillen en de snel veranderende beroepspraktijk. En dat smaakt naar meer.
De toekomst van het DAS Werkveld ziet er veelbelovend uit. Werkveld wordt actief vormgegeven met een stevige inzet op dialoog en samenwerking. Zo blijft de Raad van Advies twee keer per jaar bijeenkomen om actuele thema’s uit de sector te bespreken, waaronder nieuws vanuit topsectoren en beroepsverenigingen, arbeidsmarktbeleid, aantrekkelijk onderwijs voor studenten, en de positionering van praktijkgericht onderzoek binnen DAS. Daarnaast wordt het landelijke overleg met de Werkveld Advies Commissies voortgezet, waarin ontwikkelingen binnen opleidingen en bedrijven worden gedeeld en thema’s zoals AI in onderwijs en onderzoek, en het vertalen van werkveldbehoeften naar onderwijs centraal staan. DAS Werkveld zal bovendien elke drie jaar een Werkveld Conferentie organiseren, waarin vertegenwoordigers uit het werkveld gezamenlijk een visie formuleren op de toekomstige ontwikkeling van natuurwetenschappelijk onderwijs. Zo is het DAS werkveld krachtig gekoppeld aan Onderwijs, Onderzoek en Voorlichting.